İşçilerin hastalanması ve bu nedenle devamsızlık yapması işyerindeki çalışma düzenini önemli ölçüde bozabilir. Bu nedenle hastalanan işçilerin iş sözleşmelerinin hangi durumlarda feshedilebileceği İş Kanununda özel olarak düzenlenmiştir. Bu yazımızda hastalanan ve rapor alan işçiler işten çıkarılabilir mi? sorusunun cevabı tüm yönleriyle ele alınacaktır. Hastalık söz konusu olmaksızın devamsızlık yapan işçilerin iş sözleşmelerinin feshi için Devamsızlık Nedeniyle Fesih başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Kendi Kusuru veya Kastıyla Hastalanan İşçi İşten Çıkarılabilir mi?
İş Kanununa göre kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa yakalanan veya engelli hale gelen işçinin bu sebeple doğacak devamsızlığı ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla olursa iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir. Burada bahsedilen bir aylık süre takvim ayı değil, söz konusu nedenlerle ilk devamsızlıktan itibaren sürecek bir ayı ifade eder.[1]
İşçinin devamsızlık yaptığı günler için sağlık raporu almış olması işverenin fesih hakkını etkilemez. Zira burada fesih nedeni sadece devamsızlık değil işçinin kendi kusuru veya kastıyla hastalanarak devamsızlık yapmasıdır.
Örnek: Alkol bağımlısı olduğu için 10.01.2019 -10.02.2019 tarihleri arasında altı iş günü işe gelmeyen işçinin iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir.
Hastalanarak Uzun Süre Rapor Alan İşçiler İşten Çıkarılabilir mi?
Hastalık, kaza, doğum ve gebelik gibi haller nedeniyle rapor alan işçinin devamsızlığı işyerindeki çalışma süresine göre belirlenen ihbar süresini altı hafta aşarsa işveren iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Ancak doğum ve gebelik hallerinde söz konusu süre yasal doğum ve gebelik izninin bittiği tarihte başlar. Söz konusu fesih hakkının kullanılabilmesi için devamsızlığın kesintisiz olması gerekir. Arada boşluk olmaksızın birden fazla sağlık raporu alınması durumunda kesintisizlik kuralı bozulmaz.[2]
6 Aya Kadar | 2 Hafta + 6 Hafta | 8 Hafta |
6 Ay – 1,5 Yıl Arası | 4 Hafta + 6 Hafta | 10 Hafta |
1,5 Yıl – 3 Yıl Arası | 6 Hafta + 6 Hafta | 12 Hafta |
3 Yıldan Fazla | 8 Hafta + 6 Hafta | 14 Hafta |
Söz konusu fesih hakkını kullanmak için işçinin savunmasının alınması zorunluluğu bulunmamaktadır.[3] Eğer ihbar süresi iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesiyle arttırılmışsa arttırılan sürelere göre işlem yapılmalıdır.[4]
Örnek: İşyerinde 3 yıldan fazla kıdemi olan bir işçi hastalanır ve bu hastalık nedeniyle devamsızlığı 14 haftadan fazla olursa iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir.
Hastalığı İşyerinde Çalışmasına Engel Olan İşçi İşten Çıkarılabilir mi?
İşçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması durumunda iş sözleşmesi haklı nedenle feshedilebilir. Hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olması ve işçinin işyerinde çalışmasında sakınca bulunması durumlarının aynı anda gerçekleşmesi gerekmektedir.[5] Dolayısıyla işçi hastalığı nedeniyle işini yapamayacak dahi olsa feshin son çare olması ilkesi uyarınca imkân varsa işçiye sağlık durumuna uygun daha hafif bir iş teklif edilmelidir. [6]
Raporlu İşçi İşten Çıkarılabilir mi?
Yazımızda bahsedilen şartların sağlanması durumunda raporlu işçiler işten çıkarılabilir.
Hastalık Nedeniyle İşten Çıkarılan İşçilere İhbar Süresi Tanınır mı?
Sağlık sorunları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilmesi İş Kanununun 25. maddesine göre haklı nedenle derhal fesih kapsamındadır. Bu nedenle hastalık nedeniyle iş sözleşmesi feshedilen işçilere ihbar süresi tanınmaz.
Hastalık Nedeniyle İşten Çıkarılan İşçiler Kıdem Tazminatına Hak Kazanır mı?
Sağlık sorunları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilmesi ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırılık oluşturmadığından hastalık nedeniyle işten çıkarılan işçiler en az bir yıl çalışmış olmak şartıyla kıdem tazminatına hak kazanır. Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi için Sağlık Sorunları Nedeniyle Kıdem Tazminatı başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Sık Sık Hastalanarak Rapor Alan İşçiler İşten Çıkarılabilir mi?
İş Kanununun gerekçesine göre sık sık hastalanması işçinin yetersizliğinden kaynaklanan bir geçerli fesih sebebidir. Bu nedenle sık sık hastalanarak rapor alan işçilerin iş sözleşmeleri geçerli nedenle feshedilebilir. Nitekim Yargıtay da vermiş olduğu kararlarda sık sık hastalanarak rapor alan işçilerin işe iade başvurularını reddetmektedir. [7] Geçerli nedene dayanan fesihlerde işçiye ihbar öneli tanınması gerekir. Ayrıca sık sık hastalandığı için iş sözleşmesi geçerli nedenle feshedilecek işçinin savunmasının alınması gerekir.
Kaynaklar
[1] Prof. Dr. Fevzi Demir, En Son Yargıtay Kararları Işığında İş Hukuku Uygulaması, Albi Yayınevi 11. Baskı, 2018, İzmir, s. 405
[2] Şahin Çil, Yargıtay İlke Kararları, Açıklamalı 7. Baskı, Ankara, 2016, s.640
[3] Yargıtay İ.B.G.K. 19.10.2018 gün, 2017/9 E, 2018/10 K.
[4] Prof. Dr. Sarper Süzek, İş Hukuku, Beta, Yenilenmiş 8. Baskı, İstanbul, 2012 s.697
[5] Yargıtay 9. H.D. 21.01.2010 gün, 2008/14616 E, 2010/795 K.
[6] Yargıtay 22. H.D. 2018/2341 E, 2018/5199 K.
[7] Yargıtay 9. H.D. 04.07.2018 gün, 2017/27090 E, 2018/14740 K.