Bu yazımızda İş Kanununda belirtilen sözleşme türleri arasında yer almayan ancak uygulamada rastlanan asgari süreli iş sözleşmesi ve bu sözleşmeye bağlı olarak çalışan işçilerin hakları incelenecektir. Bir diğer sözleşme türü olan azami süreli iş sözleşmesi ve bu sözleşmeye tabi olarak çalışan işçilerin hakları Azami Süreli İş Sözleşmesi Şartları başlıklı yazımızda incelenmiştir.
Asgari Süreli İş Sözleşmesi Nedir?
Asgari süreli sözleşmelerde asgari bir süre belirlenir ve bu süre içinde iş sözleşmesi bildirimli fesih yoluyla feshedilemez. Belirlenen asgari sürenin bitiminden itibaren ise iş sözleşmesi belirsiz süreli olarak devam eder. İş Kanununda asgari süreli sözleşmelere ilişkin bir hüküm bulunmasa da Deniz İş Kanununda yer alan “Süresi belirsiz hizmet akti, 14’üncü maddede yazılı durumlar dışında gemiadamının işe alınmasından itibaren altı ay geçmedikçe bozulamaz.” hükmü asgari süreli iş sözleşmelerinin en tipik örneğidir.
Asgari süreli sözleşmeler yapısı itibariyle belirsiz süreli iş sözleşmelerine daha yakın olduğundan belirli süreli iş sözleşmelerinin yapılabilmesi için aranan objektif koşullar asgari süreli sözleşmeler için geçerli değildir. Dolayısıyla İş Kanununun 11. Maddesinde belirtilen objektif koşullar bulunmasa da tarafların asgari süreli sözleşme yapması mümkündür. [1]
Asgari Süre İçinde Tarafların Hakları Nelerdir?
Asgari süre içinde tarafların iş sözleşmesini bildirimli fesihle sona erdirmesi mümkün değildir. Ancak iş sözleşmesinin İş Kanununun 24. ve 25. maddeleri uyarınca haklı nedenle derhal feshi her zaman mümkündür.
Asgari süre içinde taraflar bakiye süre ücreti ve uğranılan zararın karşılanması gibi belirli süreli sözleşmelerin sahip olduğu korumadan yararlanırlar. Konu ile ilgili ayrıntılı bilgi için Belirli Süreli İş Sözleşmesi ve Feshi başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz. Asgari süreli sözleşmeler genel itibariyle belirsiz süreli sayıldığından asgari süre içinde iş sözleşmesi feshedilen işçi işe iade davası açma yoluna da gidebilir. Ancak bu durumda işçinin bakiye süre ücretini talep etmesi mümkün değildir.[2]
Asgari Sürenin Bitiminden Sonra Tarafların Hakları Nelerdir?
Asgari sürenin sona ermesiyle birlikte sözleşme belirsiz süreli sayılacağından taraflar bildirim öneli ve işe iade davası gibi belirsiz süreli sözleşmenin sahip olduğu haklardan yararlanırlar.
Asgari Süreli Sözleşmelere Konulan Cezai Şart Hükümleri Geçerli midir?
Asgari süreli sözleşmelere; asgari süre içinde olmak ve tek taraflı olamamak kaydıyla tarafların fesih hakkını sınırlandıran cezai şart hükümleri konulabilmektedir. Tek taraflı olsa bile işçi lehine konulan ve işverenin fesih hakkını sınırlandıran cezai şart hükümleri de geçerliliğini korur.[3]
KAYNAKLAR
[1] Y.İ.B.B.G.K. 23.02.2018 gün, 2017/1 E, 2018/2 K.
[2] Şahin Çil, Yargıtay İlke Kararları, Açıklamalı 7. Baskı, Ankara, 2016, s.316-318.
[3] Yargıtay 9. H.D. 21.12.2017 gün, 2015/18041 E, 2017/22001 K.
