Feragatname Nedir?
Feragatname kavramı HMUK’da yer almakta olup hakkın talep ve dava edilebilirliğinden vazgeçme anlamına gelir. Feragatname genel olarak, ibraname ve sulh sözleşmesiyle karıştırılmaktadır. İbranamede ve sulh sözleşmesinde borç sona ererken, feragatnamede borç devam etmesine rağmen talep ve dava hakkı sona erer. Bu kapsamda ibraname ve sulh sözleşmeleri itiraz hakkı verirken, feragatname defi hakkı verir. (İbranamenin Geçerlilik Şartları başlıklı yazımızda ibraname kavramı ayrıntılarıyla incelenmiştir.)
İş Hukukunda Feragatname Hangi Hallerde Geçerlidir?
İş güvencesine ilişkin hükümlerin yer aldığı İş Kanununun 18 – 21. maddeleri işçilere işe iade davası açma hakkı vermektedir. Uygulamada işçilerden feragatname alınarak işe iade davası açılmasının önüne geçilmek istenmektedir. Bir ay içinde dava açmayarak işe iade davası açma hakkından vazgeçebilecek bir işçinin feragatname ile dava açma hakkından vazgeçmesi çok olası görünmemektedir. Genel olarak kıdem tazminatı şartı olarak işçilere feragate ilişkin belgeler dayatılmakta ve haklarını bilmeyen işçiler tarafından söz konusu feragatnameler imzalanmaktadır. Mahkemeler vermiş olduğu birçok karar ile feragatnamelerin iş hukukunda kullanımını sınırlamıştır. Yargıtay, iş güvencesine ilişkin hükümlerin kamu düzenine ilişkin olduğunu, işe iade davası açma hakkını ortadan kaldıran işlemlere değer verilemeyeceğini, haklarını tam ve eksiksiz olarak almayan işçilerin dava hakkından vazgeçmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu belirterek düzenlenen feragatnameleri geçersiz saymıştır.[1]
İş hukukunda sadece dava açıldıktan sonra düzenlenen feragatnameler geçerli sayılabilmektedir. Dava açıldıktan sonra düzenlenecek bir feragatname ile davanın sona erdirilmesi mümkündür.
İbranamelerde Yer Alan Feragate İlişkin Hükümler Geçerli midir?
Uygulamada feragate ilişkin hükümlerin ibranameler içerisinde yer aldığı görülmektedir. Ancak ibranamenin geçerli olabilmesi için fesihten sonra bir aylık süre öngörülmüştür. Bir aylık süreden sonra işe iade davası açma süresi de geçmiş olacağından feragate ilişkin hükümlerin bir geçerliliği kalmamaktadır.
Sonuç
İş hukukunda feragatname düzenlenerek işçilerin işe iade davası açmasının önüne geçilebilmesi mümkün değildir. Bu kapsamda düzenlenen feragatnameler geçersizdir. Ancak dava açıldıktan sonra hüküm kesinleşene kadar dava açan tarafın davadan feragat etmesi her zaman mümkündür.
KAYNAKLAR
[1] Yargıtay 9. H.D. 05.06.2014 gün, 2014/14507 E, 2014/18315 K., Yargıtay 9. H.D. 26.10.2017 gün, 2016/26848 E, 2017/16693 K.
Onur bey merhaba
Bir kurumsal firmada uzman satış temsilcisi olarak çalışmaktayım. pazartesi günü bölge müdürümüz bize şirket tarafından bir kağıt getirecekmiş. kağıt şu konu hakkında;
yıllık izinden feragat etmemizi istiyorlar ve geri dönük tarihli bir kağıtmış belirli aralıklarla tarihler varmış imzalayan arkadaşlar tarihleri hatırlamadıklarını söylediler. ama geriye dönük yanı mayıs nisan ayı falan dediler ve bir nüshasını istememize rağmen diğer arkadaşlarıma verilmedi ben işten çıkmak istiyorum zaten mobing olarak sayılmaz mı ve salı günü ihtar çekmeyi düşünüyorum kağıdı imzalamam gerekir mi çok sıkıntılı bir durumdayım bunu kendi lehime çevirebilirmiyim
Yıllık ücretli izinden hiçbir şekilde feragat edilemez. Böyle bir belge imzalansa bile geçerli değildir.
Çok teşekkür ederim.
peki bir sorum daha olucak haziran ayında bizi ücretsiz izine çıkarmışlar fakat ben yıllık izin e çıkarıldım diye biliyorum fakat bizi söylediğim gibi habersiz bir şekilde ücretsiz izine çıkarmıştır. konu hakkında şikayet oluşturduk fakat net bi cevap alamadık ben artık işten çıkmak istiyorum bu ve bunun gibi bir kaç birikmiş olay dizeside bulunmakta bunları kullanarak işten çıkabılırmıyım tazminatımı alarak
selamın aleyküm ben 2017 aralık 24 de iş kazası geçirdim yüksekten düşme sağ dirsek ve sol bilekte pilatin var sana ev eşya alacaz iş verecez dediler ve kanıma girdiler 300 400 bin tl den vazgeçtim ve davadan feragat ettirdiler benim düştüğüm yükseklik 8 metre yada 8.5 metre falan hastane dosyasına 7 metre yazılmış düzenlenmeden üzerine 4 metre yazmışlar ben düştükten 1 yada 1,5 saat sonra kimliğimi alıp pazar günü sigorta yapmışlar ve hastanede ameliyattan çıkınca narkoz etkisindeyken imza atabilmeme rağmen bi kağıda parmak bastırmışlar polis gelmiş ifademi almış fakat hatırlamıyorum çünkü 1 gün komada kalmışım kafamda 2-3 yerde ve çenemde yarılma vardı hatırlamıyorum ofisde bana feragat name imzalattılar geçerliliği nedir
Size imzalatılan feragatnamenin geçerli olayacağını düşünüyorum.
Merhaba. Ben 2018 mayıs ayında Barajda taşeron bir iş yerinde işe başladım. 2019 aralık ayında sözleşmemiz bittiği için işten çıkarıldım ve Barajın asıl işletmesini yapan başka bir şirketin kadrosuna geçtim. Taşeron firma bana kıdem tazminatı ödemeyi reddetti ve bana dediği siz bu işe girerken tüm haklarınızdan feragat ederek bu işe giriyorsunuz dedi. Fakat ben herhangi bir feragatname yada başka birşeye imza atmadım. 17 ay kesintisiz çalış ışlığım var. Ben kıdem tazminatı almaya hak kazanıyormuyum yoksa şirketin dediği doğru olabilirmi
Söylenilen belgeyi imzalamış olsanız dahi kıdem tazminatından feragat ettiğinize ilişkin belge geçersizdir.
Her yıl ocak ayında fazla mesai feragatnamesi imzalayan bir kişi işten ayrıldıktan sonra fazla mesai ücreti talep edebilir mi?
Sözünü ettiğiniz belgenin fazla çalışma muvafakatnamesi olduğunu düşünüyorum. Fazla çalışma muvafakatnamesi sadece fazla çalışma yapmayı kabul ettiğinizi gösterir. Her halükarda fazla çalışma ücretinin tarafınıza ödenmesi gerekecektir.