Categories: .İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

KAZAN DAİRELERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

kazan dairesi

  1. Öncelikli olarak kazan dairelerinin ilgili Türk Standartlarına uygun olması şarttır.
  2. Kazan dairelerinde doğalgaz ve LPG kullanılması hâlinde ayrıca doğalgaz ve LPG tesisatı, projesi, malzeme seçimi ve montajı; ilgili standartlara ve gaz kuruluşlarının teknik şartnamelerine uygun olarak yapılır.
  3. Kazan dairesi, binanın diğer kısımlarından, yangına en az 120 dakika dayanıklı bölmelerle ayrılmış olarak merkezi bir yerde ve bütün hâlinde bulunması gerekir.
  4. Bina dilatasyonu, kazan dairesinden geçemez.
  5. Kazan dairelerinde duman bacalarına ilave olarak temiz ve kirli hava bacaları yaptırılması gerekir.
  6. Kazan dairelerinde baca çekişinin azalmaması bakımından, bacaların mümkün ise, komşu yüksek binalardan en az 6 m uzaklıkta yapılması ve ait olduğu bina mahyasının(amiyane tabiriyle çatı yüzeyinden) en az 0.8 m üzerine kadar çıkarılması gerekir.
  7. Kazan dairesi kapısının, kaçış merdivenine veya genel kullanım merdivenlerine doğrudan açılmaması ve mutlaka bir ortak hol veya koridora açılması gerekir.
  8. Kazan dairesi tabanına sıvı yakıt dökülmemesi için gerekli tedbir alınır ve dökülen yakıtın kolayca boşaltılacağı bir kanal sistemi yapılır.
  9. Kazan dairesinde en az 1 adet 6 kg’lık çok maksatlı kuru kimyevi tozlu yangın söndürme cihazı bulunması ve büyük kazan dairelerinde(ısıl kapasitesi 350kw’nin üzerinde olan) en az 1 adet yangın dolabı yapılması gereklidir.
  10. Isıl kapasiteleri 50 kW-350 kW arasında olan kazan dairelerinde en az bir kapı, döşeme alanı 100 m2 ’nin üzerindeki veya ısıl kapasitesi 350 kW’ın üzerindeki kazan dairelerinde en az 2 çıkış kapısı olur. Çıkış kapılarının olabildiği kadar biribirinin ters yönünde yerleştirilmesi, yangına en az 90 dakika dayanıklı, duman sızdırmaz ve kendiliğinden kapanabilecek özellikte olması gerekir.
  11. Sayaçların ise kazan dairesi dışına yerleştirilmesi şarttır.
  12. Herhangi bir tehlike anında gazı kesecek olan ana kapama vanası ile elektrik akımını kesecek ana devre kesici ve ana elektrik panosu, kazan dairesi dışında kolayca ulaşılabilecek bir yere konulur. Gaz ana vanasının yerini gösteren plaka, bina girişinde kolayca görülebilecek bir yere asılır.
  13. Gaz kullanılan kapalı bölümlerde, gaz kaçağına karşı doğal veya mekanik havalandırma sağlanması gerekir.
  14. Kazan dairesinde doğalgaz veya LPG kullanılması hâlinde, bu gazları algılayacak gaz algılayıcıların kullanılması şarttır. (Dedektörler; doğalgaz havadan hafif olduğu için yukarıda, LPG havadan ağır olduğu için aşağıda tesis edilmelidir.)
  15. Kazan dairesi topraklaması Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliğine uygun şekilde yapılmalıdır.
  16. Kullanılan gazın özelliği dikkate alınarak, aydınlatma ve açma-kapama anahtarları ile panolar, kapalı tipte uygun yerlere tesis edilmelidir.
  17. Kazan dairelerinde aydınlatma sistemleri; tavandan en az 50 cm sarkacak şekilde veya üst havalandırma seviyesinin altında kalacak şekilde veya yan duvarlara etanj tipi fluoresan veya contalı glop tipi armatürler ile yapılır ve tesisat antigron olarak tesis edilir.
  18. Toplam alanı 2000 m2’ yi aşan kazan dairelerinde, kapalı otopark alanlarında ve bodrum katlardaki depolarda mekanik duman tahliye sistemi yapılması mecburidir. Duman tahliye sisteminin, binanın diğer bölümlerine hizmet veren sistemlerden bağımsız olması ve saatte en az 10 defa hava değişimi sağlaması gerekir.
  19. Kullanılan gazın özelliği dikkate alınarak, tablolar, anahtarlar, prizler, borular gibi bütün elektrik tesisatının ilgili yönetmeliklere ve Türk Standartlarına uygun olarak tasarlanması ve tesis edilmesi gerekir. Bu tesisat ve sistemlerde kullanılacak her türlü cihaz ve kabloların ilgili standartlara uygun olması gerekir.
  20. Doğalgaz tesisatlı kazan dairesi tavanının mümkün olduğu kadar düz olması ve gaz sızıntısı hâlinde gazın birikeceği ceplerin bulunmaması gerekir.
  21. LPG kullanılan kazan daireleri bodrum katta yapılamaz. Bodrumlarda LPG tüpleri bulundurulamaz.
  22. LPG kullanan ısı merkezlerinde, gaz algılayıcının ortamdaki gaz kaçağını algılayıp uyarması ile devreye giren ve bina girişinde, otomatik emniyet vanası ve ani kapama vanası gibi gaz akışını kesen emniyet vanası bulunması gerekir.
  23. Doğalgaz veya LPG kullanılan kazan dairelerinde fanların ve havalandırma motorlarının ex-proof özellikte olması gerekir. Kablo ve pano tesisatlarının da ex-proof özellikte olması şarttır.
  24. Doğalgazın kazan dairelerinde kullanılması hâlinde kumanda butonlarının pano ön kapağına monte edilmesi ve kapak açılmadan butonlar ile çalıştırılması ve kapatılması gerekir.
  25. Isı merkezlerinin girişinde 1 adet emniyet selonoid vanası bulunması ve bu vananın en az 2 adet patlama ve kıvılcım güvenlikli kademe ayarlı gaz sensöründen kumanda alarak açılması gerekir. Büyük tüketimli ısı merkezlerinde, entegre gaz alarm cihazı kullanılması da gerekir.
  26. Cebri havalandırma gereken yerlerde fan motorunun brülör kumanda sistemi ile paralel çalışması ve fanda meydana gelebilecek arızalarda brülör otomatik olarak devre dışı kalacak şekilde otomatik kontrol ünitesi yapılması gerekir. Hava kanalında gerekli hava akışı sağlanmayan hâllerde, elektrik enerjisini kesip brülörü devre dışı bırakması için, cebri hava kanalında duyarlı sensör kullanılır. Brülör ve fan ayrı ayrı kontaktör termik grubu ile beslenir.
  27. Brülörlerde alev sezici ve alevin geri tepmesini önleyen armatürler kullanılması gereklidir.
  28. Kazan dairelerinde, muhtemel tehlikeler karşısında, kazan dairesine girilmesine gerek olmaksızın dışarıdan kumanda edilerek elektriğinin kesilmesini sağlayacak biçimde ilave tesisat yapılır.
  29. Yetkili bir kurum tarafından verilen kazan dairesi işletmeciliği kursunu bitirdiğine dair sertifikası bulunmayan şahıslar, kazan dairesini işletmek üzere çalıştırılamaz.
  30. Bina içi tesisatın, gaz kesme tüketim cihazlarının ve bacaların periyodik kontrolleri ve bakımları düzenli olarak yapılmalıdır.
  31. Kazan dairelerinde bulunan doğalgaz tesisatının veya bağlantı elemanlarının üzerinde ve çok yakınında yanıcı maddeler bulundurulmamalıdır.
  32. Kazan dairelerinde çalışanlar tesisatlarını tanıması, gaz kesme vanalarının yerlerini öğrenmesi ve herhangi bir gaz kaçağı olduğunda buna karşı hareket tarzına dair bilgi sahibi olması gerekir.
Yavuz Selim Öztürk

View Comments

  • Kimya Sektörü ÇOK TEHLİKELİ sınıfta bulunan işletmelerde ki kazan dairesinde gece vardiyasında 1 operatör bulunması doğru mudur ya da 2 operatör mü bulunması mı gerekir?
    Bunun ile ilgili kanun/yönetmelik esası nedir?

    • Merhabalar Emin Bey. İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuat hükümlerinde tehlike sınıflarına veya sektöre yönelik açıkça kazancı sayısı belirtilmemiştir. Bunun nedenini size şu şekilde yorumlayabilirim. Malumunuz iş yerleri farklı sektörlere hizmet etmekte, her biri farklı tehlike sınıfları barındırmakta, hatta farklı kapasite ve çalışan sayısı bulundurmaktadır. Bu gibi hususlar her işletmede farklılık göstereceği için ayrı ayrı tüm şartlara yönelik kazancı sayısının belirtilmesi zaten imkansız olurdu. Tüm bu faktörler göz önünde bulundurulduğunda; örnek vermek gerekirse mülga olmuş iş sağlığı ve güvenliği tüzüğünün 219. maddesinde madde madde sayılmış 'Kazanların işletilmesi ile ilgili çalışmalarda uyulacak hususları' yerine getirmekle görevli en az bir kazancı operatörünün her vardiyada görevlendirilmiş şekliyle bulunması gerekmektedir. Kazancı operatör sayısının her vardiyada birden fazla olması veya olmaması işin işletmenin ihtiyaçları doğrultusunda(iş yoğunluğu, kapasite vb.)değerlendirilebilir.

Leave a Comment
Share
Published by
Yavuz Selim Öztürk
Tags: doğalgaz kazan daireleriİş Sağlığı ve Güvenliğikazan dairelerilpg kazan daireleri
5 sene ago

Recent Posts

İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik Değişikliği 01.10.2021

01.10.2021 tarihinde İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelikte değişikliğe gidilmiştir. Ufak Değişiklikler Neler? Acil Durum tanımında…

1 sene ago

İşten Çıkarma Yasağı ve Nakdi Ücret Desteği (Ücretsiz İzin)

16.04.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7244 Sayılı Kanunla, İş Kanununda ve İşsizlik Sigortası Kanununda önemli değişiklikler…

3 sene ago

Kısa Çalışma Ödeneği – Koronavirüs (Covid-19)

Kısa çalışma; genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz ile zorlayıcı sebeplerle işyerindeki haftalık çalışma sürelerinin…

3 sene ago

Gece Çalışma Süresi Hakkında Her Şey

İş Kanununa göre en geç saat 20:00’de başlayarak en erken saat 06:00’ya kadar süren döneme…

3 sene ago

İşçilerin Günlük ve Haftalık Çalışma Saati

İşçinin işte geçirdiği süreye çalışma süresi adı verilir. Ancak Çalışma süresinden sayılan haller başlıklı yazımızda…

3 sene ago

Toplu İşten Çıkarma Esasları

Ekonomik, teknolojik, yapısal ve benzeri nedenlerle toplu işçi çıkarma ihtiyacı ortaya çıktığında belirli prosedürlere uyulması…

3 sene ago